POWIETRZE
Czym tak właściwie jest powietrze?
Jest to mieszanka aerozoli i gazów składających się na atmosferę ziemską. Głównymi składnikami powietrza są:
- Azot 78%
- Tlen 21%
- Argon i inne gazy szlachetne 0,94%
- Tlenek węgla 0,03%
- Para wodna 0-0,03%
Powietrze jest niezbędne do życia człowieka i wszystkich organizmów na ziemi. Używa się go także w przemysłach do procesów spalania.
WDECH/WYDECH
Prawidłowa częstotliwość oddechu u osoby dorosłej w stanie spoczynku to wynosi od 12 do 20 oddechów na minutę. Oczywiście ta wartość może się różnić w zależności od osoby i wzrośnie w okresach aktywności fizycznej.
Skład powietrza wdychanego i skład powietrza wydychanego nieco się od siebie różnią.
Wdychamy:
- Azot 78%
- Tlen 21%
- Inne gazy 1%
- Dwutlenek węgla 0,04%
Wydychamy natomiast:
- Azot 78%
- Tlen 17%
- Dwutlenek węgla 4%
- Inne gazy 1%
SMOG
Słowo „Smog” to połączenie angielskich słów: „smoke”, czyli „dym” oraz „fog”, czyli „mgła”. Można powiedzieć, że smog jest sztuczną mgła, która tworzy się w sposób nienaturalny, jako efekt działań człowieka. Jest niczym innym jak zanieczyszczeniem powietrza. Potocznie za smog uznać można rodzaj chmury, który unosi się w powietrzu zwłaszcza w okresie jesiennym i zimowym.
Smog występujący w Europie składa się przede wszystkim z tlenków węgla, azotu, siarki i najbardziej szkodliwych pyłów PM10 i PM2,5 oraz benzo(a)pirenu.
Jak powstaje?
Smog powstaje w skutek zmieszania powietrza z zanieczyszczeniami i spalinami. Kiedy dzień jest bezwietrzny pojawia się gęsta mgła. To właśnie w takich warunkach cząsteczki szkodliwych substancji zamiast się unosić to opadają.
Źródła są różne, ale najważniejsze z nich to:
- Spalanie śmieci
- Transport samochodowy
- Przemysł i energetyka
- Palenie w piecach materiałami niskiej jakości
Skutki wdychania smogu odczuwamy codziennie. Jak podaje raport „Strategia walki ze smogiem” w Polsce może umierać nawet 48,270 osób rocznie. Smog widoczny jest gołym okiem, ponieważ pył i sadza może osadzać się na oknach czy parapetach. Głównymi skutkami zdrowotnymi smogu są:
- Choroby układu oddechowego
- Choroby układu krążenia
- Nowotwory
- Obniżenie odporności
- Pojawienie się astmy
Należy jednak pamiętać, że smog ma negatywny wpływ nie tylko na nasze zdrowie i życie, ale szkodzi także naszemu środowisku. Smog prowadzi do zanieczyszczeń gleb i ziem. Hamuje wzrost roślin i niszczy lasy i uprawy. Może prowadzić do wyginięcia tych zwierząt, które nie są się w stanie przystosować do nowych warunków środowiskowych.
WALKA ZE SMOGIEM
Wbrew pozorom to właśnie od nas zależy jakim powietrzem będziemy oddychać. Dlatego:
- Jeśli mamy możliwość to wybierajmy podróżowanie komunikacją miejska
- Jeśli dojeżdżamy samochodem do pracy to starajmy się zabierać kolegów/koleżanki z pracy
- Wymieńmy piece na nowe. Można skorzystać z dofinansowań, które oferowane są w ramach projektów „czyste powietrze”
- Nie pal w piecu tworzyw sztucznych ani śmieci
- Jeśli planujesz zakupić nowy samochód to warto wziąć pod uwagę samochody elektryczne, które cieszą się coraz to większą popularnością.
Możesz monitorować poziom smogu każdego dnia na odpowiednich aplikacjach lub stronach internetowych. Jeśli jakość powietrza jest zła ogranicz przebywanie na zewnątrz lub używaj maski.
Dbaj o swoje zdrowie i środowisko.